1916 r. – powołano do życia placówkę kulturalno-oświatową „Czytelnia 3 Maja”.
1918 r. – Czytelnia liczyła 142 członków i posiadała 978 tomów.
1929 r. – Czytelnia posiadała księgozbiór liczący 2563 tomy, 71 czytelników i 7016 wypożyczeń. – Zmieniono nazwę placówki na Bibliotekę 3 Maja. Biblioteka wypożyczała książki wszystkim mieszkańcom miasta 3 razy w tygodniu łącznie przez 9 godzin. Jej kierownikiem była Maria Biernacka.
1935 r. – z inicjatywy komisji Oświatowej Powiatowego Związku Samorządowego w porozumieniu z władzami szkolnymi powołano w Opocznie następną bibliotekę: Powiatową Centralę Biblioteczną (inna nazwa to Powiatowa Centrala Bibliotek Ruchomych). Jej pracownikiem była Jadwiga Madejska.
1938 r. – Powiatowa Centrala Bibliotek Ruchomych posiadała 2564 tomy, 28 filii, 1101 czytelników, 6362 wypożyczeń.
1939-1945 r. – rozproszenie księgozbiorów.
1945 r. – otwarcie Powiatowej Biblioteki Publicznej w Opocznie. Kierownikiem placówki została Jadwiga Domańska. Biblioteka zajmowała jedno pomieszczenie przy ul. Staromiejskiej 9, do którego nie było bezpośredniego wejścia, a wypożyczanie odbywało się przez okno. Biblioteka posiadała 753 woluminy, 62 czytelników.
1949 r. – powstała druga biblioteka w Opocznie – Miejska Biblioteka Publiczna. Pierwszą siedzibą Biblioteki Miejskiej było jedno pomieszczenie w budynku Miejskiej Rady Narodowej przy Pl. Kościuszki. Kierownikiem placówki została Jadwiga Domańska. Początkowy księgozbiór stanowiło 500 woluminów przekazanych przez bibliotekę powiatową. W latach 1950-1954 MBP działała na ul. Rzecznej.
1949- 1952 r. – Kierownikiem biblioteki powiatowej była Eugenia Słowakiewicz, a od 1952 r. Marian Mirowski.
1950 r. – Powiatowa Centrala Biblioteczna stanowiąca centralę biblioteczną dla 22 bibliotek gminnych, biblioteki miejskiej oraz 84 punktów bibliotecznych w powiecie otrzymała trzyizbowe pomieszczenie na Pl. Kościuszki 7.
1954 r. – na podstawie Zarządzenia Ministra Kultury i Sztuki z dn.16.VII nastąpiło połączenie Powiatowej Centrali Bibliotecznej i Miejskiej Biblioteki Publicznej. Utworzona biblioteka otrzymała nazwę Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna. Jej kierownikiem została Józefa Malczewska. Wypożyczalnia biblioteki pozostała na ul. Rzecznej, a dział opracowania oraz instrukcyjno – metodyczny na Pl. Kościuszki .
1967 r. – Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna otrzymała osiem pomieszczeń w zamku Kazimierza Wielkiego na PL. Zamkowym.
1970 r. – księgozbiór PiMBP oraz filii w gminie Opoczno liczył łącznie 50 741 woluminów; zarejestrowanych było 4 532 czytelników i 105 499 wypożyczeń książek na zewnątrz.
1971 r. – kierownikiem PiMBP została Jadwiga Marzec.
1975 r. – przeniesienie PiMBP do „Domu Esterki” na Plac Kościuszki 15, gdzie funkcjonuje do dnia dzisiejszego, zmiana nazwy biblioteki na Miejsko-Gminną Bibliotekę Publiczną.
1980 r. – Księgozbiór M-GBP i filii w gminie Opoczno łącznie liczył 54 921 woluminów. W M-GBP zarejestrowanych było 3 518 czytelników i 74 241 wypożyczeń książek na zewnątrz.
1990 r. – dyrektorem biblioteki została Irena Biskup. Księgozbiór biblioteki liczył 74 870 woluminów. W M-GBP zarejestrowanych było 4 792 czytelników i 101 342 wypożyczeń książek na zewnątrz.
1991 r. – utrata przez M-GBP w Opocznie zadań merytorycznej opieki nad bibliotekami w powiecie.
1995 r. – dyrektorem M-GBP została Bożena Świątek- Onisk.
1997 r. – zakupiony został pierwszy komputer oraz program biblioteczny SOWA, przy pomocy którego zaczęto tworzyć komputerową bazę książek.
1999 r. – na mocy porozumienia podpisanego przez starostę opoczyńskiego oraz burmistrza miasta Opoczno powierzono Miejsko-Gminnej Bibliotece Publicznej w Opocznie pełnienie obowiązków biblioteki powiatowej. Biblioteka ponownie przyjęła nazwę Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna.
2000 r. – księgozbiór PiMBP oraz filii bibliotecznych w gminie Opoczno liczył łącznie 93 503 woluminy. W bibliotekach zarejestrowanych było 5 743 czytelników i 102 803 wypożyczeń książek na zewnątrz.
2001 r. – czytelnicy PiMBP w Opocznie uzyskali dostęp do Internetu.
2002 r. – zakup serwera, 6 zestawów komputerowych, położenie sieci komputerowej, zwiększenie modułów programu dla biblioteki SOWA.
2003 r. – rozpoczęto wypożyczanie i zamawianie książek w programie komputerowym SOWA.
2004 r. – dzięki programowi SOWA TCP pracownik czytelni współtworzy Łódzką Bibliografię Regionalną.
2005 r. – przy PiMBP zaczął działać Klub Literacki „Nad Wąglanką.”
2006 r. – 90-lecie Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Opocznie.
2007 r. – wdrożenie programu komputerowego SOWA! Klient-serwer; organizacja Międzynarodowych Warsztatów Turystycznych.
2008 r. – powstanie przy bibliotece Uniwersytetu Trzeciego Wieku.
2010 r. – realizacja projektu ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego „Integracja osób w wieku niemobilnym”.
2011 r. – biblioteka przystąpiła do PROGRAMU ROZWOJU BIBLIOTEK.
2012 r. – powstanie Izby Pamięci Powstania Styczniowego 1863 r. na Ziemi Opoczyńskiej. Biblioteka zmienia nazwę na Miejska Biblioteka Publiczna w Opocznie.
2013 r. – po osiemnastu latach pracy ze stanowiska dyrektora MBP rezygnuje Bożena Świątek-Mazur, pracownik Wypożyczalni dla dorosłych Zofia Konecka zostaje p. o. dyrektora. Likwidacja Filii bibliotecznej w Bukowcu Opoczyńskim.
2014 r. – powstanie Opoczyńskiego Dyskusyjnego Klubu Książki.
2015 r. – stanowisko dyrektora obejmuje Andrzej Śliwka. Czytelnicy uzyskują wolny dostęp do zbiorów.
2016 r. – stanowisko pełniącego obowiązki dyrektora obejmuje Jerzy Misiurski, obchody 100-lecia Biblioteki, zainstalowanie Ławeczki Esterki przed Biblioteką.
2018 r. – człowiekiem Roku 2017 powiatu opoczyńskiego zostaje Jerzy Misiurski. Dyrektorem Biblioteki oficjalnie zostaje Jerzy Misiurski.
2019 r. – biblioteka otrzymuje dofinansowanie z Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa w ramach projektu „Biblioteka na piątkę z plusem”. Rozpoczęcie remontu Biblioteki.
2020 r. – nadanie Bibliotece imienia Stefana Janasa i odsłonięcie pamiątkowej mozaiki poświęconej patronowi.
2022 r. - biblioteka wraz z Gminą Opoczno otrzymuje dofinansowanie na renowację Domu Esterki.